نقش هلیوم در پزشکی چیست ؟

هلیوم سبک ترین گاز نجیب است. این عنصر دارای خواص مختلف فیزیکی و شیمیایی است و به همین خاطر در شیوه های درمانی تنفسی مورد استفاده قرار می گیرد. به دلیل بی اثر بودن می تواند حفاظت عصبی ایجاد کند و از آن در جراحی، در MRI و .. استفاده می شود. در این مقاله نقش هلیوم در پزشکی و چگونگی استفاده از آن در درمان بیماران و در فنون مختلف پزشکی مورد بررسی قرار گرفته است.

گاز هلیوم

هلیوم دومین عنصر فراوان در جهان هستی به شمار می رود. هلیوم رنگ ندارد، بدون بو و بدون مزه است. نقطه ی جوش و نقطه ی ذوب هلیوم به ترتیب 452.10- و 458.0- درجه فارنهایت هستند. این عنصر در واکنش سوختن شرکت نمی کند. چگالی هلیوم 86% نسبت به هوای اطراف ما کمتر است و 8 برابر کمتر از چگالی اکسیژن نیز ذکر شده است. چنین خواصی سبب شده اند که هلیوم عنصری منحصر به فرد باشد. دو ایزوتوپ برای هلیوم به عنوان ایزوتوپ های پایدار شناخته شده اند. از این گاز برای پر کردن بادکنک و بالن به عنوان گاز بالا برنده استفاده می شود. در ادامه به نقش این گاز در پزشکی و نحوه ی استفاده از آن در پزشکی می پردازیم.

هلیوم در جراحی استفاده می شود

از گاز هلیوم در عمل های جراحی نیز استفاده می شود. هلیوم را در جراحی لاپاروسکوپی به کار می گیرند. هلیوم به بیمارانی که مشکل پاکسازی کربن دی اکسید از خون دارند، کمک می کند. بیماران مبتلا به نارسایی احتقان قلبی، هیپوکسی مزمن و هیپوترمی بدخیم با آن درمان می شوند. هلیوم حتی حرکات دستگاه گوارشی پس از عمل را بهبود می بخشد. هلیوم در جراحی لاپاروسکوپی باعث می شود خونریزی از محل زخم کنترل شود.

هلیوم در درمان بیماری های تنفسی استفاده می شود

چگالی و تراکم کم هلیوم سبب م یود به راحتی هوا را در ریه ها جریان دهد. به همین دلیل هلیوکس (ترکیب هلیوم و اکسیژن) در شرایطی که بیمار دچار انسداد مجاری تنفسی، آسم، برونشیت، بیماری های مزمن ریوی و .. باشد از این مخلوط گازی بهره می برد.

هلیوم در دستگاه MRI استفاده می شود

هلیوم در دستگاه MRI به عنوان مولفه ی خنک کننده برای اهنربای ابر رسانای آن استفاده می شود و نقشی بسیار حیاتی دارد. برای حفظ میادان مغناطیسی ایجاد توسط این آهنربا انرژی زیادی لازم است که منجر به تولید حرارت بالایی می شود. هلیوم بهترین گزینه برای خنک کردن این حرارت است. اگر هلیوم نباشد هزینه ی راه اندازی دستگاه MRI بسیار بالا خواهد رفت.

هلیوم در عصب شناسی مفید است

گاز های نجیب سبک مانند نئون و هلیوم در فشار های بالا نقش بی حس کننده و تخدیری ندارند. در فشار بالا لرزش و تشنج در بدن فردد ایجاد می شود. اما استفاده از هلیوم می تواند به سیستم عصبی پیش امادگی بدهد و شرایط عصبی را بهبود ببخشد.

هلیوم به سیستم قلبی و عروقی کمک می کند

هلیوم نقش محافظتی در برابر بافت میوکاردیال دارد. هلیوم اسیدوز بین سلولی را در حین تجمع جریان خون در سلول ها حفظ می کند و می تواند اثرات محافظتی بر قلب داشته باشد.

منبع: jagranjosh